Honorat Wacław Koźmiński bł. (1829-1916) - kapucyn, założyciel szesnastu zgromadzeń zakonnych. Urodził się w Białej Podlaskiej; w 1944 r. rozpoczął studia w Warszawie na wydziale budownictwa w Szkole Sztuk Pięknych. W 1848 roku został osadzony w cytadeli warszawskiej pod zarzutem prowadzenia działalności politycznej. Wyszedł na wolność po roku, by kontynuować studia. Ostatni rok studiów, 1848-1849, przerwał w połowie, decydując się pójść za głosem powołania. 8 grudnia 1848 roku zgłosił się w Warszawie do klasztoru kapucynów. Nowicjat odbył w Lubartowie; studia teologiczne rozpoczął w Lublinie, a ukończył w Warszawie, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie w 1852 roku. W Warszawie prowadził wszechstronną działalność, związaną zarówno z różnymi stanowiskami w zakonie, jak i na zewnątrz jako spowiednik, kaznodzieja i konferencjonista.
Po likwidacji przez władze carskie klasztoru kapucynów w Warszawie, w listopadzie 1864 roku, wraz z innymi zakonnikami został przeniesiony do Zakroczymia. Po kasacie klasztoru w Zakroczymiu w 1892 roku przeprowadził się do Nowego Miasta n. Pilicą, gdzie zmarł 16 grudnia 1916 roku. Błogosławionym ogłosił go Jan Paweł II 16 października 1988 roku.
Lata jego pobytu w Zakroczymiu okazały się wielkim błogosławieństwem Bożym dla życia Kościoła w Polsce. Pomimo kasaty klasztorów w Królestwie Kongresowym i zakazu działalności wszelkich stowarzyszeń kościelnych, założył piętnaście zgromadzeń zakonnych bezhabitowych (trzynaście żeńskich i dwa męskie) i jedno zgromadzenie habitowe.
Wśród bezhabitowych, prowadzących działalność ukrytą, znalazły się dwa zgromadzenia Serca Jezusowego: Zgromadzenie Sióstr Posłanniczek Serca Jezusowego oraz Zgromadzenie Sióstr Pocieszycielek Serca Jezusowego. Zgromadzenia te skazane były na konspirację z dwu powodów: ze względu na zakaz kultu Serca Jezusowego w zaborze rosyjskim, a także ze względu na to, że traktowano je jako organizacje również zakazane przez carat.
Pierwsze z nich powstało w 1874 roku w Zakroczymiu; przeznaczone było zasadniczo dla nauczycielek pragnących pracować nad kształceniem młodzieży żeńskiej przygotowującej się do pracy nauczycielskiej i wychowawczej. Z tego zgromadzenia rekrutowały się osoby wybierane przez o. Honorata do zakładania nowych zgromadzeń.
Drugie zgromadzenie, Sióstr Pocieszycielek Najświętszego Serca Jezusowego, powstało już w Nowym Mieście w 1894 roku. Jego celem była działalność apostolska wśród inteligencji i uczącej się młodzieży, głównie prowadzenie bibliotek i czytelni.
Prócz tego o. Honorat przyczynił się do powstania zgromadzenia felicjanek, klauzurowych kapucynek i serafitek.
Warto zwrócić uwagę na motyw, którym kierował się o. Honorat przy zakładaniu zgromadzeń zakonnych bezhabitowych. Otóż przez ten styl życia chciał im zapewnić możliwość działalności ukrytej, nie narażającej na represje ze strony władz carskich po kasacie klasztorów. Tym samym pragnał zatrzymać dla potrzeb Kościoła i dobra Ojczyzny tysiące szlachetnych dusz, które zamierzały opuszczać kraj, by za granicą wstępować do klasztorów. Swojej postawie wobec tego problemu dał wyraz w słowach skierowanych do jednej z penitentek: "Wiesz, moje dziecko, że trzeba gorąco się modlić, Pan Bóg czegoś chce ode mnie... Coraz częściej zgłaszają się do mnie dusze różnego stanu i wykształcenia, wolne i proszą o kierunek, o wstąpienie dla klasztoru... za granicę odsyłać je nie godzi się, boć to owoc tutejszy, tu powinny zostać, nie godzi się ogołącać tej ziemi z dojrzałego, najpiękniejszego owocu, który ona wydała; co tu zostanie, gdy usuniemy dusze święte, powołane?".
W: J. Hojnowski SCJ, Mały Słownik kultu Serca Jezusowego, Kraków 2006.
