Tajemnice błogosławionego kapucyna

Patron zawierzenia i wytrwania. Tytan pracy. Jego domem stał się słynny konfesjonał "szafa". Czciciel Najświętszego Sakramentu i niewolnik Matki Bożej Częstochowskiej. To właśnie za Jej wstawiennictwem doznał nawrócenia. Mimo że od śmierci bł. o. Honorata Koźmińskiego mija 100 lat, jego ewangeliczne drzewo ciągle się rozrasta

Zmarł 16 grudnia 1916 r. w opinii świętości. Patrząc na historię życia tego cichego i skutecznego w swoim działaniu kapucyna, widać, jak wielki wpływ miał on na duchową odnowę Polski po upadku powstania styczniowego.

Niemy świadek

Jego zdjęcia przedstawiają poczciwego, łagodnego i pełnego ciepła zakonnika. Przyciągał rzesze penitentów, którzy mimo carskiej okupacji przyjeżdżali z całej Polski, aby przystąpić do sakramentu pokuty. spowiedź odbywała się w specjalnie zaprojektowanym przez bł. o. Honorata trzydrzwiowym, zamykanym od środka konfesjonale. Miejsce to stało się niemym świadkiem zakładania licznie ukrytych na ziemiach Królestwa Polskiego zgromadzeń. Jak grzyby po deszczu w kraju zaczęły powstawać kolejne z nich - Służki, Franciszkanki, Sercanki, Posłanniczki, Pocieszycielki, Serafitki, Pasterzanki, czy Niepokalanki. Ojciec Honorat, który był ich założycielem, zostawił wielotysięczną spuściznę duchową, spisaną maczkiem w licznych rękopisach. W dokumentach znajdują się m. in. listy do przełożonych oraz rozważania i duchowe wskazówki.

Do dziś przetrwało 17 zgromadzeń honorackich, które pełnią posługę w ok. 20 krajach. Opiekują się chorymi i biednymi, robotnikami, mieszkańcami wsi i miast, młodzieżą. Zajmują się dziewczętami moralnie zaniedbanymi, dbają o apostolstwo dobrej książki i prasy.

Nawrócony dzięki Maryi

Droga do świętości bł. Honorata Koźmińskiego była naznaczona zarówno fizycznym, jak i duchowym cierpieniem, odosobnieniem i internowaniem. Gdy był nastolatkiem, władze carskie pod zarzutem spisku politycznego więziły go w warszawskiej Cytadeli. Potem w listopadzie 1864 r., po kasacie zakonu kapucynów przy Miodowej, przez lata był inwigilowany ze swoimi współbraćmi w Zakroczymiu oraz w Nowym Mieście nad Pilicą.

Bł. o. Honorat to postać niezwykła. Jego życie, podobnie jak wielu innych świętych pokazuje, że dzięki Chrystusowi zawsze można się podnieść z największego upadku. W latach szkolnych wyrzekł się wiary, sprzeniewierzał się Kościołowi. To właśnie jako sponiewierany, zniszczony psychicznie więzień miała widzenie Jezusa. W swoim "Notatniku duchownym" pisał, że zawdzięcza to swojej mamie, która pod bramą Cytadeli oraz przed wizerunkiem Jasnogórskiej Pani w kościele Ojców Paulinów na warszawskim Starym Mieście polecała swojego syna Czarnej Madonnie. "Matka Boża ubłagana przez moją Matkę (bo sam nie myślałem o poprawie) przyczyniła się do Pana Jezusa, iż przyszedł do mnie do celi więziennej i łagodnie do wiary przyprowadził" - wspomina bł. o. Honorat.

Maryję szczególnie umiłował, o czym świadczą liczne zgromadzenia, których stała się patronką. W muzeum bł. o. Honorata w Zakonie Braci Mniejszych Kapucynów Prowincji Warszawskiej w Nowym Mieście nad Pilicą można znaleźć liczne książeczki z nabożeństwami, z których modlił się do Niej o. Honorat. "Maryjo, Twój jestem cały - Tuus totus" - zawierzał się Matce.

Ukochał Ojczyznę

Gdy spojrzy się na datę urodzin, śmierci i beatyfikacji o. Honorata Koźmińskiego, widać, że dla Boga nie ma przypadków. Papież Polak beatyfikował tego kapucyna w Rzymie w 159. rocznicę urodzin zakonnika oraz 10. rocznicę swojego pontyfikatu - 16 października 1988 r. Te dwie postaci łączyła nie tylko wielka miłość do Maryi, ale także szczególne umiłowanie swojego narodu.

W 1905 r. o. Honorat Koźmiński w liście do swoich zgromadzeń pisał o inicjatywie zorganizowania narodowej pielgrzymki na Jasną Górę. Pragnął, aby "cały nasz naród zebrał się u stóp Matki Bożej Częstochowskiej" i przyrzekł "nawrócenie się do Boga i do Jej Niepokalanego Serca", a także odnowił śluby złożona przez Jana Kazimierza. Długo nie trzeba było czekać.

W kolejnym roku, 15 sierpnia, kilkaset tysięcy pielgrzymów przybyło do Częstochowy, a pół wieku później ponad milion wiernych na czele z polskimi biskupami złożyło Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego, których autorem był uwięziony Prymas Tysiąclecia - kard. Stefan Wyszyński.

Kolebka życia zamiast grobu

- Ojciec Honorat nie był spektakularny, o jego pracy nie pisano wówczas na pierwszych stronach gazet. Choć stał w drugim szeregu, jego duchowa działalność przygotowała Polskę do odrodzenia - mówi w rozmowie z "Niedzielą" o. Ryszard Gumkowski OFMCap z klasztoru Braci Mniejszych Kapucynów w Nowym Mieście nad Pilicą. Zarówno patronem tego miasta, jak i całej diecezji łowickiej, jest bł. o. Honorat Koźmiński. A zakon kapucynów, z którego władze carskie chciały uczynić grób, dzisiaj jest kolebką życia tego zgromadzenia. Mieści się tutaj nowicjat Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów Prowincji Warszawskiej.

W części klauzurowej bracia codziennie modlą się przed Najświętszym Sakramentem, przed którym klęczał bł. o. Honorat Koźmiński. Nad prezbiterium znajduje się krucyfiks z ukrzyżowanym Chrystusem, a przy nim wizerunek Matki Bożej i św. Józefa. "Pragnę, aby ostatnie słowo moje było: Jezus, Maria, Józef. Wam polecam duszę i ciało moje. A jeżeli nie będę w stanie ich wtedy wymówić, to teraz je z tą intencją wymawiam i zapisuję: "JEZUS, MARYJA, JÓZEFIE ŚW." - czytamy w zapiskach tego mistyka.

100. rocznica śmierci bł. o. Honorata Koźmińskiego, poprzedzona 9-letnią nowenną, odmawianą przez wszystkie zgromadzenia honorackie, to szczególna okazja do oddania się Bogu tak, jak czynił to błogosławiony kapucyn. W wielogodzinnej codziennej modlitwie oraz sakramencie pokuty tkwiły tajemnice jego świętości, których owoce widoczne są do dziś.

za: Magdalena Kowalewska, Tajemnice błogosławionego kapucyna, w: Niedziela nr 51/2016 r. 24-25.